Ceyhan'ın Malkazh Sulaşvili Adlı bir Fahri Hemşehrisi oldu

Ceyhan Belediyespor Satranç Kulübü Yöneticisi Tuncay Bayram
hemen yanında Malkazh Sulaşvili ve beraber geldiği arkadaşı
hemen yanında grubun tercümanı,
belediye personeli ve işçi sendikası temsilcisi Muhammer Belge,
karşısında Ceyhan esnaflarından Murat Yağan,
yanında Başkan Yardımcısı Mükremin Duygun ve
Yanında Belediye Satranç Klübü Oyuncusu Kerim...
Ceyhan’dan bir satranç ustası geldi geçti; ama Ceyhan’ın haberi bile olmadı,kim bu oyuncu derseniz Ceyhan Belediye Satranç Kulübü oyuncusu: Gürcistan Uyruklu Malkazh Sulaşvili daha 22 yaşında 10 yaşında satranca başlayan pırıl pırıl efendi mahcup bir delikanlı.
Ceyhan Belediyespor Satranç Kulübü Yöneticisi Tuncay Bayram
Misafirimize Ceyhan ve belediye ile ilgili bilgi aktarırken.
Ceyhanlı onunla ne kadar gurur duysa azdır, bugün şöyle bir Ceyhan’ı gezdirelim dedik ve ilk önce güzel bir kebap yedirdik, şalgam içirdik, daha sonra kendisini alıp,Yumurtalık’a gittik giderken çevresini dikkatlice incelediğini gördüm ve sordum nasıl buldun diye çok beğendiğini söyledi tek şikayeti oldu gün boyunca hava çok sıcak dedi. Bizim Gürcistan’da bile temmuz ayında böyle bir sıcak bulamazsın, Yumurtalık’a vardık ve sahil kenarından gezintiye başladık tercüman aracılğı ile ilçenin tarihi anlattık çok etkilendi, fazla kalamadık Yumurtalık'ta çünkü Ceyhan’ a dönmemiz gerekiyordu.
Yolda başkan yardımcımız Mükremin Duygun aradı bizleri Bakü Kafede buluşmak üzere telefonu kapattık, vardığımızda o yerde sıcak bir karşılama bulduk yenildi içildi, sohbetler edildi, Başkanımız Hüseyin Sözlü’yü ziyaret etmek için oradan ayrıldık. Başkanımıza sporcumuzu takdim ettik ve resimlerin çekilmesinden sonra bir Türk kahvesini içirmenin zamandır diyerek başkanımız bizlere orta şekerli kahvelerimizi söyledi.
Ceyhan Belediye Başkanı Hüseyin Sözlü,
hemen yanında Malkazh Sulaşvili ve beraber geldiği arkadaşı
Ceyhan Belediyespor Satranç Kulübü Yöneticisi Tuncay Bayram
Yanında Belediye Satranç Klübü Oyuncusu Kerim...
Kahveler içildikten sonra helallik alınıp oradan mutlu bir şekilde ayrıldık sporcumuz ile bir daha gelir mi gelmez mi? diye düşünerek Yılan Kaleye çıkartalım dedik ve yola koyulduk. Kaleye çıktığımızda manzara karşısında hayranlıkla bakındığını gördük ve sorduk nasıl diye yine çok etkilendiğini, çok avrupa ülkesine giderek maç yaptığını ve gezdiğini ancak Türkiye’nin çok farklı bir ülke olduğunu gözlemlediğini ifade etti, tabi bu bizleri fazlası ile mutlu etmişti...

Satranç, iki oyuncu arasında oynanan bir zeka oyunudur. Bu oyun satranç tahtası denilen 8 x 8 'lik kare bir alan üzerinde satranç taşları ile oynanır. Toplam 64 karenin yarısı siyah, yarısı beyaz renklerden oluşur. Taraflar beyaz ve siyah renkli taşları alırlar, her oyuncunun bir seferde bir hamle yapmasıyla oyun gelişir. Oyunun başında beyaz ve siyahların 16 taşı bulunur. Bunlar bir Şah, bir vezir, iki kale, iki fil, iki atve sekiz piyondan oluşur. Oyunun amacı karşı tarafın şahını mat etmektir.

Satranç 6. yüzyılda Hindular tarafından oynanmaya başlanmış, oradan dünyaya yayılmıştır.

Konu başlıkları

Amacı

Oyunun amacı rakip şahı mat etmektir. Bunun anlamı rakip şahın bulunduğu karenin tehdit altında bulunması ve tehdit altında olmayan bir kareye kaçış ya da tehdidi engelleyecek başka bir hamlesinin olmamasıdır. Eğer bir oyuncunun şahının bulunduğu kare tehdit altında olmadığı halde bu oyuncunun legal hamlesi kalan tek taşı şahı ise ve de şahının tehdit altında olmayan bir kareye yapabileceği bir hamlesi yoksa oyun pat olur, yani berabere biter. Ayrıca oyun herhangi bir anda oyunculardan birinin yenilgiyi kabul etmesi veya bir oyuncunun beraberlik teklif etmesi ve diğerinin de bunu kabul etmesiyle de sona erebilir. Oyun sırasında taşları avantajlı yerlere yerleştirerek rakibin hareketini kısıtlamak ve rakibin taşlarını almak yoluyla gücünü azaltmak esastır. Her taş, kurallara göre ulaşabileceği bir karedeki rakip taşın bulunduğu kareye yerleşerek, yerinden ettiği taşı oyun dışı bırakma gücüne sahiptir, buna taş almak denir. Alınan taş oyuna bir daha geri dönemez ancak bulunduğu hattın son karesine varan bir piyon, oyun haricinde bulunsun bulunmasın, arzu edilen başka bir taşla değiştirilebilir.

Taşların Hareketi

Satranç Taşları
Image:Chess kdt45.svgŞahImage:Chess klt45.svg
Image:Chess qdt45.svgVezirImage:Chess qlt45.svg
Image:Chess rdt45.svgKaleImage:Chess rlt45.svg
Image:Chess bdt45.svgFilImage:Chess blt45.svg
Image:Chess ndt45.svgAtImage:Chess nlt45.svg
Image:Chess pdt45.svgPiyonImage:Chess plt45.svg
Önünde bir engel bulunmadıkça çapraz şekilde hareket eder. Fillerin biri daima beyaz, diğeri daima siyah karelerde hareket eder.
At
Herhangi bir yönde 2 kare ve buna dik yönlerden birinde bir kare veya herhangibir yonde bir kare ve buna dik yonde iki kare ilerler. 1-2-1 veya 1-1-2 seklinde formulize edilebilir. İlerlerken geçtiği karelerin dolu olmasından etkilenmez. Hareketini bitirdiği karede rakip taş varsa bu taşı alır. (L şeklinde ilerler.)
Piyon
Piyonlar önlerinde taş bulunmadıkça, ileriye doğru ve düz olarak ilerlerler. Piyonlar açılışta (ilk hamlelerinde) isterlerse iki kare ilerleyebilirler. Piyonlar ileriye doğru tek kare çapraz olarak diğer taşları alabilirler. Sekizinci sıraya ulaşan piyonlar oyuncunun istediği herhangi bir taşa (Şah hariç) terfi ederler. Bu taş genellikle en güçlü taş olan Vezir olur.
Rok Yapmak
Şah ve Kaleyle yapılan 2 hamlenin oluşumundan oluşan tek bir harekettir. Oyunda en fazla bir defa yapılabilir. Arada başka hiçbir taş yoksa ve şah ile kale hiç oynamamışlarsa ve şah tehdit altında değilse, Rok yapmak için Şah Kaleye doğru iki hamle atar. Aynı hamlenin devamı olarak, Kale Şahın üzerinden atlar ve yanına yerleştirilir. Şahın geçeceği karelerin de tehdit altında olmaması gerekir. Şahla, vezir tarafındaki kaleyle yapılan roka, uzun rok, şahla şah tarafındaki kalenin yaptığı roka ise kısa rok denir.

Satrançta Cebirle Gösterim 

Resim:chess_zhor_26.png
Resim:chess_zver_26.png
a8b8c8d8e8f8g8h8
a7b7c7d7e7f7g7h7
a6b6c6d6e6f6g6h6
a5b5c5d5e5f5g5h5
a4b4c4d4e4f4g4h4
a3b3c3d3e3f3g3h3
a2b2c2d2e2f2g2h2
a1b1c1d1e1f1g1h1
Resim:chess_zver_26.png
Resim:chess_zhor_26.png
Oyuna başlarken taşların dizilimi

Satrançta taşların konumlarını ve hamleleri göstermek için genellikle cebirle gösterim kullanılmaktadır. Satranç tahtasında düşey sütunlarda birer harf (a, b, c, d, e, f, g, h) ve yatay sütunlara birer sayı (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ) ile gösterilir. Böylece her kare bir harf ve bir de sayı ile belirlenmiş olur. Örneğin, tahtanın sol alt köşesindeki kare a1 ile, sağ üst köşesindeki kare ise h8 olarak adlandırılır.

Cebirle gösterim yöneteminde taşlar ve hamleler aşağıdaki biçimde gösterilir:

  • Taşlar
  • Hamleler
    • 0-0 : Küçük Rok
    • 0-0-0 : Büyük Rok
    • x : Taş Alma
    • + : Şah
    • ++ : Çifte şah (Bazen mat anlamında da kullanılır)
    • # : Mat
    • = : Terfi
  • Yorumlar
    • ! : Kuvvetli Hamle
    • !! : Çok kuvvetli Hamle
    • ? : Hatalı Hamle
    • ?? : Büyük Hata
    • ?! : Şüpheli Hamle
    • !? : İlginç Hamle
    •  : Zorunlu Hamle

İstisnalar 

Piyonun Yan Yeme Kuralı
Beşinci sıraya ulaşmış bir piyon, yan sütunlardaki rakip piyon kendi ikinci sırasından dördüncü sırasına giderse hemen sonraki hamlede onu dördüncü değil üçüncü sıraya gitmiş varsayarak alabilir. Buna geçerken alma (pièce en passant) denir.

Dünya Satranç Şampiyonları

Resmi olmayan ancak genel olarak kabul edilen şampiyonlar:

Resmi Şampiyonlar:

--88.237.217.188 12:08, 14 Aralık 2008 (UTC)

Satranç türevleri 

Ana madde: Satranç türevi
Glinski'nin altıgen satrancı,1930larda çokça oynanan bir satranç türevi

Satranç türevleri satrancın değişik bir tahtayla, özel taşlarla ya da farklı kurallarla oynanan biçimidir. İki binden fazla yayınlanmış satranç türevi vardır. Bunlardan en çok oynananı Çin'de xiangqi, Japonya'da ise şogidir [1][2].

Satranç türevleri üçe ayrılabilir:

  • Satrancın öncüleri: caturanga ve şatranj.
  • Xiangqi, şogi, janggi and makruk gibi batıda oynanan satrançla aynı köklere sahip, geleneklere, milletlere ve bölgelere özgü türevler.
  • Taşların açılıştaki dizilişlerinin rastgele belirlendiği Satranç960 gibi çağdaş satranç türevleri. Bu tür türevler açılış hamlelerin ezberlenmesinin önüne geçmek için ortaya atılmıştır [3].

Satranç Nedir 

Satranç, iki oyuncu arasında oynanan bir zeka oyunudur. Bu oyun satranç tahtası denilen 8 x 8 'lik kare bir alan üzerinde satranç taşları ile oynanır. Toplam 64 karenin yarısı siyah, yarısı beyaz renklerden oluşur. Taraflar beyaz ve siyah renkli taşları alırlar, her oyuncunun bir seferde bir hamle yapmasıyla oyun gelişir. Oyunun başında beyaz ve siyahların 16 taşı bulunur. Bunlar bir Şah, bir vezir, iki kale, iki fil, iki at ve sekiz piyondan oluşur. Oyunun amacı karşı tarafın şahını mat etmektir.

Satranç 6. yüzyılda Hindular tarafından oynanmaya başlanmış, oradan dünyaya yayılmıştır

Ayrıca Bakınız 

Dış bağlantılar 

Genel 

İnternette satranç 

Yazışmalı satranç 

Fil Açılışı

Fil Açılışı

Fil Açılışı
Resim:chess_zhor_26.png
Resim:chess_zver_26.png
a8b8c8d8e8f8g8h8
a7b7c7d7e7f7g7h7
a6b6c6d6e6f6g6h6
a5b5c5d5e5f5g5h5
a4b4c4d4e4f4g4h4
a3b3c3d3e3f3g3h3
a2b2c2d2e2f2g2h2
a1b1c1d1e1f1g1h1
Resim:chess_zver_26.png
Resim:chess_zhor_26.png
Hamleler1.e4 e5 2.Fc4
Kökenibilinmiyor

Fil Açılışı

1. e4 e5
2. Fc4

hamleleriyle başlayan bir satranç açılışıdır.

Fil Açılışı bilinen en eski açılışlardan biridir. İlk olarak Lucena ve Ruy Lopez tarafından çözümlenen bu açılış Philidor tarafından sıkça uygulanmıştır. Larsen da bu açılışı kullanan büyükustalardandır. Bugün pek kullanılmayan açılış son dönem oyuncularından Kasparovtarafından uygulanmıştır. Nunn bu açılışı Petrov Savunması'ndan kaçınmak amacıyla kullanır.[1]. Açılış, 2007 Dünya Şampiyonası'ndaLékó tarafından Kramnik'e karşı da kullanılmıştır.

Beyaz, siyahın f7 karesine saldırır ve siyahın d sütunundaki piyonunun d5 karesine ilerlemesini engeller. Başlangıç kuralı "atları fillerdenönce geliştir"i göz ardı eden beyaz, f sütunundaki piyonunu olası bir f2-f4 hamlesine hazır durumda bekletir. Bu, Fil Açılışı'nın Şah Gambiti ve Viyana Oyunu'yla benzerlik gösterdiği bir durumdur. Aslında bu açılış Şah Gambiti, Viyana Oyunu, Giuoco Piano ya da İki At Savunması'na dönüşebilir. Beyaz, oyunu kazanca götürecek bir Şah Gambiti'ne dönüştürmeyi amaçlayabilir ancak siyah iyi bir oyunla bu taktiği boşa çıkarabilir.

Weaver W. Adams, klasik yapıtı "Beyaz Oynar ve Kazanır"'da Fil Açılışı'nın beyazı ikinci hamleden sonra kazanca götürdüğünü iddia etmektedir.[2] Ne var ki, Adams bu iddiasını kendisinden güçlü oyuncuları yenemeyerek askıda bırakmıştır. Büyükusta Larry Evans'ın "satrancın radikal sağı"na üye olduğunu düşündüğü Adams, Fil Açılışı'nı bırakarak Viyana Oyunu'nu uygulamaya başlamıştır. Adams bu tercih değişikliğini bu yöntemin beyazı kazanca götürdüğü iddiasına dayandırmaktadır.[3] Büyükusta Nick de Firmian Çağdaş Satranç Açılışları'nın 14. sayısında yer alan bir makalesinde Fil Açılışı'nın iki tarafın en iyi oyunlarını oynaması durumunda beraberlikle sonuçlanacağını öngörmüş[4] ve iddiasını şöyle desteklemiştir: "Çağdaş satranççılardan yalnızca Bent Larsen bu açılışı uyguladı. Kasparov bile bu yönteme değer vermedi."

Konu başlıkları

 [gizle]

Ana varyantlar 

Beyazın ikinci hamlesinin etkili bir tehdit oluşturmaması siyahın ikinci hamlesi için birçok seçeneğe sahip olmasını sağlar. Aşağıda da gösterildiği gibi Fil Açılışı birçok açık oyunadönüşebilir.

Siyahın 1.e4 e5 2.Fc4 hamlelerinin ardından yapacağı hamle üç alt öbekte incelenebilir.

  • 2...Af6 (Berlin Savunması)
  • 2...Fc5 (Klasik Savunma)
  • 2...diğerleri

Berlin Savunması (2...Af6) 

Resim:chess_zhor_26.png
Resim:chess_zver_26.png
a8b8c8d8e8f8g8h8
a7b7c7d7e7f7g7h7
a6b6c6d6e6f6g6h6
a5b5c5d5e5f5g5h5
a4b4c4d4e4f4g4h4
a3b3c3d3e3f3g3h3
a2b2c2d2e2f2g2h2
a1b1c1d1e1f1g1h1
Resim:chess_zver_26.png
Resim:chess_zhor_26.png
3.d3
Resim:chess_zhor_26.png
Resim:chess_zver_26.png
a8b8c8d8e8f8g8h8
a7b7c7d7e7f7g7h7
a6b6c6d6e6f6g6h6
a5b5c5d5e5f5g5h5
a4b4c4d4e4f4g4h4
a3b3c3d3e3f3g3h3
a2b2c2d2e2f2g2h2
a1b1c1d1e1f1g1h1
Resim:chess_zver_26.png
Resim:chess_zhor_26.png
Ponziani Gambiti 3.d4
Resim:chess_zhor_26.png
Resim:chess_zver_26.png
a8b8c8d8e8f8g8h8
a7b7c7d7e7f7g7h7
a6b6c6d6e6f6g6h6
a5b5c5d5e5f5g5h5
a4b4c4d4e4f4g4h4
a3b3c3d3e3f3g3h3
a2b2c2d2e2f2g2h2
a1b1c1d1e1f1g1h1
Resim:chess_zver_26.png
Resim:chess_zhor_26.png
Greco Gambiti 3.f4

Siyahın en sık karşılaşılan ikinci hamlesi beyazı e sütunundaki piyonunu nasıl koruyacağını düşünmeye zorlayan 2...Af6'dır. 3.d3 hamlesinin ardından siyah, Bozulmuş Şah Gambiti'nin yol açtığı dezavantajlı varyantlara karşı dikkatli olmalıdır. Bu tuzağa düşmeyen bir hamle dizisi 2...Af6 3.d3 c6 4.Af3 d5 5.Fb3 Fd6'dır. Bir diğer seçenek 3...d6 4.f4 exf4 5.Fxf4 Fe6! oynamaktır.

Beyaz, Fil Açılışı'nı Petrov Savunması'na girmeden Giuoco Piano'ya dönüştürmek amacıyla da kullanabilir. Örneğin, 2...Af6 3.d3 Ac6 4.Af3 Fc5 hamle dizisi sessiz Giuoco Pianissimo'ya girer.

Urusov Gambiti Rus prensi Sergey Semyonovich Urusov'a atfedilmiştir (3 Ağustos 1848). Bu gambit hakkındaki ilk çözümleme İngiliz satranç oyuncusu ve yazar Samuel Boden tarafından1851 yılında yayımlanmıştır. Açılış teorisyenleri beyazın 2...Af6 3.Af3 Axe4 4.Ac3 Axc3 5.dxc3 f6'nın ardından gelen akınının bir piyon kazancına değmediğini düşünmektedirler. Oyun 6.0-0 Ac6 7.Ah4 g6 8.f4 f5 9.Af3 (9.Axf5? d5!) e4 10.Ag5 (10.Ae5 Ve7!) Fc5+ hamle dizisiyle sürer. Siyahın şah kanadında rok yapamaması uzun vadede çeşitli sorunlar yaratır.

Siyah için daha güvenli olan yol 5...c6 6.Axe5 d5 ile piyonları eşitlemektir. Oyun 4...Ac6!? (4...Axc3 yerine) 5.0-0 (5.Axe4 d5) Axc3 6.dxc3 Ve7! şeklinde sürerse beyaz, piyonunu geri kazanamaz.[5]

Siyah 3...Ac6 oynayarak İki At Savunması'na da girebilir ancak 4.Ag5'ten sonra oyun onun belirleyeceği bir gambitle sürecektir. Beyaz bu durumda Boden-Kieseritzky Gambiti'nin bir kolu olan 4.0-0 Axe4 5.Ac3 oynamak isteyebilir.

Düzensiz hamle dizileri 2.Ac3 (Viyana) Af6 3.Fc4 Axe4 4.Af3 ve 2.Af3 Af6 (Rus ya da Petrov Savunması) 3.Fc4 Axe4 4.Af3'tür.

Klasik Savunma (2...Fc5) 

Resim:chess_zhor_26.png
Resim:chess_zver_26.png
a8b8c8d8e8f8g8h8
a7b7c7d7e7f7g7h7
a6b6c6d6e6f6g6h6
a5b5c5d5e5f5g5h5
a4b4c4d4e4f4g4h4
a3b3c3d3e3f3g3h3
a2b2c2d2e2f2g2h2
a1b1c1d1e1f1g1h1
Resim:chess_zver_26.png
Resim:chess_zhor_26.png
Kanat Gambiti 3.b4
Resim:chess_zhor_26.png
Resim:chess_zver_26.png
a8b8c8d8e8f8g8h8
a7b7c7d7e7f7g7h7
a6b6c6d6e6f6g6h6
a5b5c5d5e5f5g5h5
a4b4c4d4e4f4g4h4
a3b3c3d3e3f3g3h3
a2b2c2d2e2f2g2h2
a1b1c1d1e1f1g1h1
Resim:chess_zver_26.png
Resim:chess_zhor_26.png
Philidor Varyantı 3.c3
Resim:chess_zhor_26.png
Resim:chess_zver_26.png
a8b8c8d8e8f8g8h8
a7b7c7d7e7f7g7h7
a6b6c6d6e6f6g6h6
a5b5c5d5e5f5g5h5
a4b4c4d4e4f4g4h4
a3b3c3d3e3f3g3h3
a2b2c2d2e2f2g2h2
a1b1c1d1e1f1g1h1
Resim:chess_zver_26.png
Resim:chess_zhor_26.png
3.d3

Klasik Savunma siyahın simetrik hamlesi 2...Fc5'tir. Bu durumda beyaz 3.Ac3 oynayarak Viyana Oyunu'na ya da 3.Af3 oynayarak Giuoco Piano'ya girmek isteyebilir. Beyaz, Fil Açılışı'nda kalmak isterse 3.b4 (Kanat Gambiti) ya da 3.c3 (Philidor Varyantı) oynayabilir. Philidor Varyantı'nın ana hattı şu şekildedir: 3. c3 Af6 4. d4 exd4 5. e5 d5! 6. exf6 dxc4 7. Vh5 0-0 8. Vxc5 Ke8+ 9. Ae2 d3 10.Fe3 3.d3 hamlesinin ardından Bozulmuş Şah Gambiti ya da Giuoco Piano'ya girme olanağı da mevcuttur.

Kanat Gambiti sonuçlandığı konumlar bakımından Evans Gambiti ile benzerlik gösterir. Örneğin, bu gambit 3.b4 Fxb4 4.c3 Fa5 5.Af3 Ac6 ile Evans Gambiti'ne dönüşür.

Siyahın Philidor Varyantı'na verebileceği en güçlü tepki Lewis Karşıgambiti'dir (3.c3 d5). Bu gambit ilk kez İngiliz satranç oyuncusu ve yazar William Lewis (1787–1870) tarafından 1834yılında çözümlenmiştir.

3.Vf3 ve 3.Vh5 hamleleri amatör oyuncular tarafından hala kullanılmaktadır. Bunun nedeni bu hamlelerin çoban matına giden yolu açmalarıdır. Ne var ki, siyahın bu taktiği boşa çıkarması beyazın gelişim olanaklarının kısıtlanmasına ve uzun vadede tempo kaybına neden olur.

Siyahın ikinci hamlesi için diğer seçenekler

  • 2...c6 (Philidor Karşıakını)
  • 2...Ac6
  • 2...d6
  • 2...f5?! (Calabrian Karşıgambiti)
    • 3.d3 (Jaenisch Varyantı)

Siyahın bu hamleleri çok az kullanılmaktadır. Siyahın 2...Fe7? ile Macar Savunması'na girmek istemesi durumunda beyaz, 3.Vh5 ile bir piyon kazanır.

Calabrian Karşıgambiti (2...f5?!), adını Greco'nun doğup büyüdüğü yer olan Calabria'dan almıştır. Bu hamle kesinlikle önerilmez çünkü Carl Jaenisch'in önerdiği hat (3.d3 Af6 4.f4 d6 5.Af3) beyaza avantaj sağlar.

Kaynakça

İngilizce Vikipedi'deki 16.10.2008 tarihli Bishop's Opening maddesi

  1. ^ Reuben, Stewart (1992). Beğeninize Göre Satranç Açılışları. Cadogan Chess. ISBN 1-85744-070-6.
  2. ^ Adams, Weaver (1939). Beyaz Oynar ve Kazanır. David McKay Company.
  3. ^ Evans, Larry (1970). Satranç Öğretisi. Simon and Schuster. ISBN 671-21531-0.
  4. ^ de Firmian, Nick (1999). Çağdaş Satranç Açılışları. David McKay Company. ISBN 0-8129-3084-3.
  5. ^ Fischer, Bobby (1972). 60 Unutulmaz Oyunum. Faber and Faber. ISBN 0-571-09987-4.